دکتر جعفر خیرخواهان در گفتگو با خبرگزاری کتاب ایران خبر انتشار این دو کتاب و شرحی کوتاه از هر کدام داد.
نویسنده کتاب «صدر اسلام و زایش سرمایهداری» که نشر نی منتشر می کند تاکید دارد حضرت محمد (ص) و پس از ایشان خلفای اسلامی نهادهای مشوق تجارت بین کشورها و تولید و فعالیت اقتصادی و علم و دانش ایجاد کردند و افراد گوناگون از هر کشور و دین و مسلکی براحتی جذب این جامعه اسلامی شدند. همچنین به نقش بسیار مهم رواج پول واحد اسلامی یا دینار اسلامی اشاره می کند که حاکمان اسلامی با این نوآوری توانستند بازاری بزرگ و یکپارچه با کمترین هزینه مبادلاتی به وسعت امپراتوری اسلامی ایجاد کنند و نیز دارالحکمه و مدارس علمیه دینی که در واقع پیشینه و متقدمان دانشگاههای امروزی هستند را تاسیس و راهاندازی کردند.
تاکید بر اهمیت تجارت در اسلام یکی از وجوه اصلی کتاب است. پیامبر اسلام پیش از آنکه در ۴۰ سالگی به پیامبری مبعوث شوند یک تاجر سرشناس و با تجربه بودند و تجارت میکردند که ما این بخش مهم از زندگی ایشان را نادیده میگیریم و حتی امروز میبینیم برخی اوقات در بین علمای دینی و سایر اقشار نگاه منفی نسبت به تجارت وجود دارد. نویسنده با اشاره به همین موضوع تاکید میکند تجارت باعث تیزهوشی و شناخت نیازهای جامعه میشود و منافع زیادی برای همه جوامع دارد. کتاب روایت میکند که پیش از بعثت شغل اصلی پیامبر اسلام تجارت بود و در مدینه هم که جامعه اسلامی را تشکیل میدهد در مدیریت خود به جنبههای اقتصادی توجه داشته و برنامههای خود را با درنظر داشتن این موضوع پیش می بردند.
حضرت محمد(ص) به هیچ وجه موافق کنترل قیمت و اعلام دستوری قیمت در بازار مسلمانان توسط حکومت نبود و حدیث معروفی را هم در کتاب میآورد که «قیمتها در دستان خداست» یعنی هنگامی که مردم از ایشان درخواست کردند بر اجناس قیمت بگذارد فرمودند من و دولت نمیتوانیم قیمت تعیین کنیم و اساسا اینکه ما به فروشنده بگوییم باید کالای خود را با فلان قیمت بفروشی اقدام ضد تولیدی است.
مهمترین وجه کتاب همین اشاره به تشویق اسلام به تجارت با سرزمین های دیگر است که چقدر باعث خلق ثروت جدید می شود و برای افزایش رفاه جامعه می تواند بسیار مهم باشد.
«قابلیتسازی حکومت» کناب دیگری است که انتشارات آکسفورد در سال ۲۰۱۷ منتشر کرد و ترجمه آن توسط نشر روزنه منتشر می شود. سه نویسنده کتاب از اساتید دانشگاه هاروارد و کارشناسان بانک جهانی هستند چگونه میتوان نظام اداری و بروکراسی هر کشوری را تقویت کرد. کشور ما هم با این مشکل روبرو است که برنامههای به ظاهر خوب و تاثیرگذار از سوی مسئولان تدوین میشود و آرمانها و ایدهآلها را در برنامههای کوتاه مدت و میان مدت چند ساله جای میدهیم ولی در صحنه عمل و اجرا میبینیم این برنامهها هیچ پیشرفتی نداشتهاند و در اجرای برنامهها و رسیدن به نتایج اثربخش کاملا شکست میخوریم.
این کتاب به خواننده مهارتهای لازم برای تجزیه و تحلیل سیاستها را میدهد و همچنین ابزارها و تاکتیکهایی آزمون پس داده در میدان عمل برای اینکه سیاستها را با موفقیت اجرا کنیم.
کتاب خواننده را راهنمایی میکند چگونه وعدهها و قولهایی که در هر سطح از مسئولیت در حکومت داده شده است عملیاتی شود و امید جامعه را بالا می برد. مسئولان کشور ما مرتب آن قدر وعده داده و عملی نکردهاند که باعث سرخوردگی جامعه شده و این کتاب میتواند کمک کند تا به برنامهها جامه عمل پوشانده شود و سطح رضایت و رفاه جامعه هم افزایش پیدا کند