تحقیقات اقتصادی: دوره 48، شماره 1، بهار 1392، صفحه 81-100
شرزه‌ای غلامعلی ؛ ماجد وحید
توسعه‌ی منابع آبی و انتقال آب از حوضه‌های آبریز به مناطق دیگر جهت مصارف شهری، تجاری و صنعتی و عدم توجه به حقوق آبی اکوسیستم‌های طبیعی به‌ویژه در مناطق پایین دست، سبب صدمات جبران‌ناپذیر و برگشت‌ناپذیری به اکوسیستم طبیعی در دوره‌های جاری و آتی می‌شود و رفاه نسل‌های حال و آتی را کاهش می‌دهد، به‌ویژه این‌که اگر منافع حاصل از حفاظت و صیانت از این منابع فزاینده در نظر گرفته شود، زیان‌های رفاهی قابل ملاحظه‌ای را متوجه آیندگان خواهد کرد.
بهره‌برداری گسترده از رودخانه‌های ورودی به دریاچه‌ی ارومیه، به‌ویژه زرینه‌رود، سبب به‌وجود آمدن خطرات زیست محیطی جبران‌ناپذیری شده که ابعاد بین‌المللی به خود گرفته است. در مطالعه‌ی حاضر با در نظر گرفتن ارزش‌های برگشت‌ناپذیر زیست‌محیطی برای یک منبع آبی با کارکردهای اقتصادی و زیست‌محیطی نرخ بهینه‌ی برداشت در قالب یک مدل کنترل ارائه و سپس بر مبنای داده‌های تجربی، برای زرینه رود وضعیت برداشت از آب رود با در نظر گرفتن برگشت ناپذیری در دو حالت وجود و عدم وجود انباشت برگشت‌ناپذیری از دوره‌های قبل به کار برده شده است. نتایج نشان می‌دهد که در دوره مطالعه همواره برداشت از آب منبع بیش‌تر از حد بهینه‌ای است که توسط مدل ارائه شده است و این امر موجب ایجاد و تشدید برگشت‌ناپذیری در اکوسیستم رودخانه می‌گردد.
کلیدواژگان: آب؛ الگوی کروتیلا فیشر؛ برگشت‌ناپذیری؛ زرینه‌رود؛ منابع زیست‌محیطی
منبع: مجله تحقیقات اقتصادی