نویسندگان : نادر مهرگان , پرویز محمدزاده , محمود حقانی , یونس سلمانی
عنوان نشریه : تحقیقات مدل سازی اقتصادی : تابستان1392 , دوره3 , شماره12 , صفحه73_101
چکیده:
در بازارهاي جهاني نفت، شوك هاي قيمتي موجب شكل گيري نوسانات قيمت مي شوند. اين نوسانات در وضعيت هاي مختلف اقتصادي، تاثيرات متفاوتي بر رشد اقتصادي كشورها دارند. براي كاهش تاثير نوسانات قيمت نفت بر اقتصاد و تدوين سياست هاي مناسب اقتصادي در وضعيت هاي مختلف اقتصادي، شناخت الگوي چند رفتاري رشد اقتصادي در واكنش به اين نوسانات، مفيد است. در مطالعه حاضر با استفاده از مدل EGARCH و داده هاي فصلي مربوط به بهار 1367تا زمستان 1389، نوسانات قيمت نفت مدل سازي شده و سپس از مدل هاي چرخشي ماركف براي بررسي الگوي چند رفتاري رشد اقتصادي ايران در قبال اين نوسانات استفاده شده است.
بر اساس نتايج حاصل از مدل EGARCH، شوك هاي مثبت قيمت نفت، نوسانات قيمتي نفت را به شدت افزايش مي دهند در مقابل، شوك هاي منفي در كاهش اين نوسانات نقش كمتري دارند. بر اساس رگرسيون چرخشي ماركف نيز، رشد اقتصادي در ايران تحت يك الگوي سه رفتاري (رژيمي)، به صورت منفي از نوسانات قيمتي نفت متاثر مي شود، بطوري كه احتمال قرار گرفتن اقتصاد در هر يك از اين رژيم ها (وضعيت هاي رشد اقتصادي پايين، متوسط و بالا)، احتمال انتقالات بين رژيمي و همچنين دوره دوام رژيم ها متفاوت است. بر اساس اين خصوصيات، نوسانات قيمتي نفت يكي از علل رشد پايين اقتصادي در ايران است؛ بطوري كه اين نوسانات با ممانعت از بهبود وضعيت رشد اقتصادي كشور و همچنين انتقال آن به وضعيت هاي پايين تر، شرايط لازم براي وقوع وضعيت رشد اقتصادي پايين و تدوام اين وضعيت را فراهم مي كنند.