عنوان نشریه : مطالعات اقتصادی کاربردی : تابستان1393 ، دوره3 ، شماره10 ، صفحه177_199
نویسندگان : حسین راغفر ، میترا باباپور
چکیده:
در اين مقاله رفتار هزينه مصرفي خانوارها به عنوان يکي از عوامل تعيين کننده رفاه در چارچوب مدل ادوار زندگي بررسي مي شود. بدين منظور با استفاده از مدل ديتون (1997) هزينه مصرفي به سه اثر سن، نسل، و سال تجزيه مي شود. تمرکز اصلي اين مدل تبيين رفتار بين نسلي است. بررسي رفتار بلندمدت هزينه مصرفي خانوارها از طريق مقايسه رفتار نسل هاي مختلف اطلاعات مفيدي در ارتباط با شرايط و کيفيت زندگي افراد و خانوارها در طول زمان ارائه مي کند. بدين منظور با ترکيب داده هاي مقطعي بودجه خانوار سال هاي 1363 تا 1391 و با ساخت داده هاي شبه تابلويي، رفتار متولدين 1305 تا 1359 به مدت 29 سال دنبال مي شود. در اين مقاله همچنين نرخ بيکاري به عنوان يکي از عوامل تاثيرگذار بر هزينه مصرفي افراد مورد بررسي قرار مي گيرد. نرخ بالاي بيکاري و چشم انداز نگران کننده اي که از وضعيت بازار کار در بين جوانان و نسل هاي جديد وجود دارد اهميت اين بررسي را برجسته تر مي کند.
نتايج حاکي از آن است که هزينه مصرفي نسل هاي جديد در مقايسه با نسل هاي قبلي در سنين مشابه افزايش يافته است، اما روند اين افزايش، کاهشي است. نتايج مربوط به اثر سن نشان مي دهد که اثر سن براي هزينه مصرفي تا سن 50 سالگي در حال افزايش است و بعد از آن تا سن 60 سالگي تقريبا ثابت و سپس با شيب خيلي ملايمي در حال کاهش است. همچنين اثر سال نشان مي دهد که هزينه هاي دوران زندگي با تغييرات اقتصادي ايران در سال هاي مختلف هماهنگي دارد. نتيجه تفکيک نرخ بيکاري به اثر سن نشان مي دهد که نرخ بيکاري از سن 25 تا 37 سالگي در حال کاهش است و بعد از آن تقريبا ثابت است. نتايج اثر نسل نيز حاکي از آن است که در سنين مشابه، تفاوت قابل توجهي در نرخ بيکاري متولدين 1305 تا 1349 وجود ندارد اما اثر نسل از متولدين 1350 به بعد رو به افزايش است.