مهدی پازوکی

نفس ارایه گزارش شش‌ماهه اول سال ١٣٩٣ در ابتدای ماه دهم این سال را با توجه به روند سال‌های گذشته، باید امری مثبت تلقی کرد. فراموش نکرده‌ایم که این آمارها در دولت قبل با تاخیرهای چندساله ارایه می‌شد تا توان تحلیلی کارشناسان در نقد سیاست‌های دولت کاهش یابد. آنچه باید مورد توجه قرار گیرد این است که حتی در دولت گذشته که اعتقادی به آمار و شفافیت وجود نداشت، این آمارها اگرچه به‌صورت رسمی اعلام نمی‌شد اما در اختیار مسوولان مملکتی قرار می‌گرفت و خللی در درستی اعداد و ارقام آنها پدید نمی‌آمد. این مساله دلیلی است بر استقلال و مسوولیت‌پذیری کارشناسان بانک‌مرکزی. از این جهت از نظر من دلیلی بر تشکیک در آمار این موسسه وجود ندارد.

آمارهای بانک‌مرکزی بر اساس شاخص‌های جهانی تهیه می‌شود و مورد وثوق موسسات معتبری چون صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی قرار می‌گیرد. نکته دیگر در این رابطه این است که اساسا در طولانی‌مدت، درست یا غلط‌بودن آمار خود را نشان خواهد داد. برای مثال چنانچه نرخ بیکاری افزایش و سرمایه‌گذاری کاهش پیدا کند، دولت نمی‌تواند همچنان از نرخ مثبت رشد اقتصادی دم بزند. بنابراین تشکیک در صحت این آمار جایگاهی در بحث علمی ندارد.

از طرف دیگر چنانچه به میزان تولیدات صنعتی شرکت‌های بزرگ مانند ایران‌خودرو و سایپا هم نگاه کنیم، شاهد افزایش چشمگیر تولید در یک‌سال اخیر خواهیم بود. به‌علاوه تغییرات مثبت در بخش‌هایی مانند حوزه سلامت که تحت‌تاثیر عملکرد مثبت دولت با رشد خوبی مواجه بوده‌اند در محاسبه GDP تاثیر بسزایی داشته و چنین تحولات مثبتی عاملی برای این رشد و موید درستی این ارقام هستند. آنچه در این مسیر باید به دولت گوشزد کرد آن است که برای پیشگیری از تکرار تجارب تلخ گذشته، باید شفافیت را نصب‌العین خویش قرار دهد. درحال‌حاضر دولت تنها گزارش نماگرهای اقتصادی سه‌ماهه اول سال ٩٣ را منتشر کرده است درحالی که اکنون زمان آن است که دولت گزارش سه‌ماهه دوم سال را نیز منتشر کند. این سرعت عمل در دوران ریاست‌جمهوری آقای خاتمی مسبوق‌به‌سابقه است. دولت باید مجددا این سرعت‌عمل را به بانک‌مرکزی بازگرداند. آنچه باید سرلوحه اعمال دولت باشد این است که جوامع پیشرفته را اندیشه‌های مدرن اداره می‌کنند نه ابزار مدرن. دولت باید در عرصه اقتصاد بیش از هرچیز اقدام به شفاف‌سازی کند. همان‌طور که امروز گزارش نرخ رشد اقتصادی اعلام می‌شود، دولت باید سایر شاخص‌ها و نماگرهای اقتصادی کشور و گزارش‌های مالی و پولی را هر سه‌ماه یکبار اعلام کند تا کارشناسان و منتقدان قادر به اظهارنظر علمی در مورد آنها باشند. 

منبع: شرق