امرا... قدیری

امروز در خبرها خواندیم كه قرار است پیشنهاد كاهش نرخ سود سپرده بانكی برای ایجاد منابع جدید بانكی برای بررسی به بانك مركزی ارسال شود .در این خصوص باید گفت كه كاهش نرخ سوده سپرده و ذخیره قانونی بانك‌ها در بانك مركزی همانند شمشیر دولبه‌ای است كه هم می‌تواند خوب باشد و هم می‌تواند مشكلات خودش را داشته باشد.كاهش نرخ سود سپرده قانونی اولا باعث می‌شود تا امكان منابع جدید بانكی افزایش پیدا كند و  بانك‌ها بتوانند تسهیلات بیشتری را بپردازند.اما واقعیت این است كه در حال حاضر به دلیل فقدان نظارت بانك مركزی تسهیلات بانكی معمولا دارای خدشه بوده است. چرا كه بانك‌ها بسیاری از این تسهیلات را به شركت‌های زیرمجموعه خودشان داده‌اند. اینكه كاهش نرخ سود بانكی می‌تواند امكان دادن تسهیلات توسط بانك‌ها را افزایش دهد، خوب است اما به‌دلیل عدم  نظارت کافی خود می‌تواند باعث فساد گردد. از سوی دیگر اگر كاهش نرخ ذخیره قانونی كاهش پیدا نكند این سپرده‌ها نزد بانك مركزی بلوكه می‌شوند و متاسفانه بانك مركزی همین سپرده‌ها را برمی‌دارد و به بانك‌ها با نرخ تسهیل بیشتر وام می‌دهد و به عبارتی برای خود منافع ایجاد می‌كند و این باعث می‌شود نرخ سود تسهیلات بانكی افزایش پیدا كند. با كمی دقت می‌بینیم كه درحال حاضر سیاست‌های بانك مركزی درجهت حداكثر كردن منافع سیستم بانكی خودش و بانك‌هاست. نمونه آن را اخیرا در بحث كارمزد‌های دستگاه‌های پوز دیدیم كه به‌رغم اینكه بانك‌ها منافعی در بخشی از این تراكنش‌ها دارند، اما می‌خواهند در هزینه تراكنش‌های (فروشندگان و خریداران) به‌جای اینكه از منابع خود بپردازند از مشتریان دریافت كنند.عدم كاهش نرخ ذخیره قانونی می‌تواند این پول‌ها را نزد بانك مركزی بلوكه كند و منافع آن را به بانك مركزی برساند. پس با احتیاط و با یك بررسی بیشتر از وضعیت اقتصادی كشور باید به این موضوع پرداخت. اگر نرخ سپرده قانونی كاهش پیدا می‌كند از آن طرف بر نحوه اعطای تسهیلات توسط بانك‌ها نظارت انجام شود تا مجددا منابع بانكی به كسانی كه چند ده میلیارد تسهیلات گرفته‌اند انتقال پیدا نكند و این منابع به سمت تسهیلات گسترش پیدا كند. در این صورت می‌تواند بابی برای خروج از ركود تورمی كشور موجود باشد. البته برخی معتقدند این كاهش نرخ سپرده می‌تواند جریان وجوه و نقدینگی را گسترش دهد و تورم‌زایی داشته باشد. البته اگر تسهیلات به بخش‌های تولیدی و جاهایی كه ارزش‌افزوده در كشور ایجاد می‌كنند، انتقال داده شود می‌تواند از بعد تورمی آن نیز جلوگیری كند.

منبع: آرمان