اگر قرار باشد که قطب سوم خودروسازی، چیزی شبیه آنچه در حال حاضر داریم باشد هیچ نتیجه در بر نخواهد داشت. استفاده از تکنولوژی روز دنیا با ورود شرکت های جدید و تحت پوشش بخش خصوصی می تواند راهگشا باشد. صنعتی که دولت و با بودجه دولتی بنا شود با مشکلات سیاسی و جناحی قطعا روبرو خواهد شد. بنابراین بهتر است فرصت طلایی را که در چند ساله گذشته به راحتی از دست دادیم بگذریم و آینده خودروسازی داخلی را با ورود تکنولوژی برتر بهبود بخشیم.

چندی پیش، طرح ایجاد قطب سوم خودروسازی کشور از سوی مشاور عالی رئیس‌جمهور مطرح شد که با واکنش های متفاوتی از سوی مخالفان و موافقان این ایده روبرو گشت. برخی قطب سوم را بهترین مسیر انحصارزدایی از بازار خودرو می‌خوانند اما برخی دیگر با تکذیب وجود انحصار در صنعت خودرو کشور، این ایده را  اتلاف وقت و سرمایه دولت عنوان کرده اند.  

اما در این باره دکتر محمدقلی یوسفی، در گفتگو با «فردا»با اشاره به احیای قطب سوم خودروسازی توسط دولت یازدهم گفت: دولت قصد دارد که این اقدام را انجام دهد همانطور که در دولت گذشته در این باره اقداماتی صورت گرفت اما به نتیجه نرسید. در هر صورت آنچه مشخص است اینکه اگر دولت تصمیم جدی در این باره داشته باشد  باید با سرمایه‌گذاری خارجی و با رویکرد صادراتی وارد این میدان شود و فراموش نکند که هم اکنون خودروسازان کشور با مشکلات عدیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کنند. 

این استاد دانشگاه اقتصاد علامه طباطبایی در ادامه افزود: در حال حاضر صنعت خودرو  کشور دستخوش بازی های سیاسی شده است به این معنا که یک صنعت اقتصادی مستقل نیست. متاسفانه هم از نظر سیاست گذاری همواره رویکردهای غلطی به صنعت خودرو وجود داشته و صنعت را از کارکردهای اقتصادی خودش خارج کرده و به یک ابزار سیاسی تبدیل شده و  هم ابزار اجتماعی شده است زیرا بخش وسیعی از نیروی کار را به خودش اختصاص داده است. 

این کارشناس صنعت حودرو یادآور شد: به طور کلی با توجه به تحریم هایی که بوده و مشکلاتی که در این مسیر وجود داشته است زمانی می توانیم یک صنعت خودرو موفق داشته باشیم که بتوانیم تکنولوژی خارحی را وارد فضای صنعتی خود کنیم. در این دولت اقداماتی در این باره انجام شده که اگر با دید برد برد برای دوطرف هم سرمایه گذارایرانی و هم شرکت خودروسازی خارجی وارد مذاکره شوند به نتیجه حواهد رسید و صنعت خودروسازی از این انحصار خارج خواهد شد.

وی تاکید کرد: ایجاد قطب سوم خودروسازی سبب خواهد شد که فضایی برای مقابله با ساختار انحصاری حاکم بر این بازار و ایجاد رویه‌های رقابتی فراهم شود. همچنین، ضمن ایجاد فضای رقابتی برای فعالیت خودروسازان، کیفیت و قیمت خودرو نیز بر اساس رقابت اصلاح خواهد شد و تولیدکنندگان ملزم به رعایت استانداردها مطابق با بازارهای جهانی ‌به‌منظور تولید محصول قابل عرضه در این بازارها خواهند بود. همچنین بر ظرفیت صادراتی کشور افزوده و رضایت مشتریان را در ارائه کیفیت بهتری تامین کند.

یوسفی همچنین با اشاره به مشکلاتی که بر سر راه صنعت خودروسازی کشور می باشد نیز اظهار کرد: صنعت خودرو ایران، همواره با مشکل و پیچ و خم های اساسی روبرو بوده است. عده ای از وادرات خودرو سود کلانی برده اند و عده ای هم از نبودن رقابت در داخل. واقعیت این است که این دو گروه متاسفانه هم بر علیه صنعت خودرو کار کرده اند و هم بر علیه منافع ملی. یعنی آنهایی که خودرو را وارد کردند به نوعی از رانت هایی برخوردار شدند و به اسم مصرف کننده سودهای کلانی بردند و هم به اشتغال داخلی و هم به تکنولوژی داخلی ضربه زدند. 

وی افزود: برخی نیز که در داخل مانع رقابت شدند و انحصار را به دست گرفتند و از یک سری رانت های داخلی برخوردار شدند این دوگروه منافع ملی را قربانی اهداف زودگذر سیاسی و اقتصادی کردند. تاز مانی که این دو گروه قدرت دارند نمی توان یک صنعت خودروسازی کارامد و با کیفیت بالا داشته باشیم.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: لازمه آن هم این است که به جای واردات خودرو خودروساز را وارد کنیم. با توجه به شرایطی که در دنیای صنعت خودروسازی وجود دارد استفاده کافی را ببریم و از خودروسازانی که با  مشکل تولید و تقاضا مواجه هستند استفاده کنیم قطعا آنها نیز برای سرمایه گذاری استقبال خواهند کرد که در کشور دیگری سرمایه گذاری و تولید کنند.

وی خاطر نشان کرد: اگر قرار باشد که قطب سوم خودروسازی، چیزی شبیه آنچه در حال حاضر داریم باشد هیچ نتیجه در بر نخواهد داشت. استفاده از تکنولوژی روز دنیا با ورود شرکت های جدید و تحت پوشش بخش خصوصی می تواند راهگشا باشد. صنعتی که دولت و با بودجه دولتی بنا شود با مشکلات سیاسی و جناحی قطعا روبرو خواهد شد.  بنابراین بهتر است فرصت طلایی را که در چند ساله گذشته به راحتی از دست دادیم بگذریم و آینده خودروسازی داخلی را  با ورود تکنولوژی برتر بهبود بخشیم.

این کارشناس صنعت همچنین عنوان کرد: برای ایجاد قطب سوم، یک  سرمایه گذاری مشترک راه بیاندازیم تا این صنعت هم از بازی های سیاسی و حزبی خارج شود و هم به بهبود و توسعه منافع ملی کمک شود. قطعا ورود بخش خصوصی در این صنعت راهکار بهتری برای جلب سرمایه گذاران خارجی خواهد بود  و نتایج بهتری را به همراه خواهد داشت.

منبع: فردا، 4 مرداد 93