هشت درصد مردم ایران با درآمد کمتر از دو دلار در روز زندگی می‌کنند. براساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد، ایران از میان ٨٢ کشور درحال‌توسعه جهان رتبه ٥٨ را از نظر وضعیت فقر به خود اختصاص داده است.
آمار نشان می‌دهد که جمعیت ایران به ٨٠ میلیون نفر رسیده و هشت درصد آن یعنی شش‌میلیون‌و ٤٠٠ هزار نفر با روزی دو دلار زندگی می‌کنند. دیروز دلار به سه‌هزارو ٥٠٠ تومان رسید. دو دلار، با دلار سه‌هزارو ٥٠٠ تومانی، ٢١٠ هزار تومان در ماه می‌شود. براین‌اساس شش‌میلیون‌و ٤٠٠ هزار نفر در ایران با درآمد ماهانه ٢١٠ هزار تومان زندگی می‌کنند. می‌توان چنین نتیجه گرفت که هشت درصد مردم ایران با فقر نسبی دست‌وپنجه نرم می‌کنند و بدتر از این، کل دو دلار درآمد روزانه خود را به تأمین تمام هزینه‌ها ازجمله مسکن، خوردوخوراک، پوشاک، حمل‌ونقل و... اختصاص می‌دهند. به این معنی که افراد با این دو دلار باید تمام هزینه‌های خود را پوشش دهند. این گزارش نشان می‌دهد، گستردگی فقر در ایران کمتر از برزیل، اندونزی، چین، الجزایر و برخی کشورهای دیگر است. برخی کشورها که فقر بیشتری نسبت به ایران دارند عبارتند از برزیل با ١٠,٨ درصد، الجزایر با ٢٣.٦ درصد، هند با ٦٨.٧ درصد، پاکستان با ٦٠.٢ درصد، زامبیا با ٨٦.٦ درصد، چین با ٢٧.٢ درصد، غنا با ٥١.٨ درصد، اندونزی با ٤٣.٣ درصد و تاجیکستان با ٢٧.٧ درصد. ازجمله کشورهایی که فقر کمتری نسبت به ایران دارند نیز می‌توان به آرژانتین با دو درصد، روسیه با دو درصد، ترکیه با ٤.٧ درصد و تایلند با ٤.١ درصد اشاره کرد. بروندی دارای بیشترین گستردگی فقر شناخته شده، به‌طوری‌که ٩٣.٥ درصد مردم این کشور با درآمد کمتر از دو دلار در روز زندگی می‌کنند. این گزارش برپایه آمار سال ٢٠١٢ تهیه شده و کارشناسان معتقدند با گذشت سه سال به‌طور حتم جایگاه ایران بهبود نیافته و در حالت خوش‌بینانه در سال ٢٠١٥ بدون تغییر نسبت به سال تهیه این گزارش قرار دارد.
فقر قابل کتمان نیست
محمدقلی یوسفی- اقتصاددان
نیازی نیست که مشکلات فقر و نابرابری در اقتصاد ایران را از زبان اشخاص و نهادهای بین‌المللی بشنویم تا نقاط ضعف مسئولان را متوجه شویم. هیچ‌کس به‌خوبی خود ما نمی‌تواند مشکلاتمان را درک کند. فقر یک واقعیت دردناک در جامعه ماست. باوجوداین نمی‌توان در مورد اینکه آمار و برآوردهای مجمع جهانی تا چه اندازه معتبر و درست است، نظر داد چراکه وقتی آمارهای داخلی چندان معتبر و شفاف نیستند، برآوردهای خارجی نیز که اغلب با استفاده از همین آمارهای داخلی انجام می‌شوند، نمی‌توانند چندان معتبر و دارای اعتبار باشند.
براساس آمارهای موجود، سهم بالایی از بودجه خانوار به خوراک، پوشاک و مسکن اختصاص می‌یابد؛ به عبارتی این سه مورد ٧٠ درصد سبد یک خانوار را تشکیل می‌دهند و طبیعتا در شرایطی که درآمد روزانه افراد زیر دو دلار باشد پولی برای فرهنگ و بهداشت و تفریح باقی نمی‌ماند.
به نظر من، تخمینی که مجمع جهانی اقتصاد در مورد فقر در ایران می‌زند ممکن است دقیق نباشد اما زیاد هم بیراه نیست.
آن چیزی که اطلاعات آماری سازمان‌های داخلی نشان می‌دهد، نزدیک به پنج میلیون نفر تحت پوشش کمیته امداد امام‌خمینی(ره) و پنج میلیون نفر نیز تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار دارند و از این دو نهاد حقوق و مستمری دریافت می‌کنند. شاید برخی از این افراد درآمد دیگری نیز داشته باشند اما اصولا افرادی تحت پوشش این دو نهاد حمایتی قرار می‌گیرند که نیازمند تلقی شوند. آمار این افراد تحت حمایت نشان می‌دهد فقر شدید در کشور قابل کتمان نیست. برآوردی که مجمع جهانی اقتصاد ارائه داده براساس آمارهای سال ٢٠١٢ بوده است؛ با توجه به وضعیتی که پس از سال ٢٠١٢ در درآمد و اشتغال به وجود آمده است، برآوردهای فعلی نمی‌تواند وضعیت بهتری داشته باشد بلکه ممکن است تشدید نیز شده باشد.
منبع: شرق