در حالی که مقامات دولتی و مدیران دو شرکت اسنپ و تپسی تاکید می‌کنند که سهیمه بنزین رانندگان تاکسی‌های اینترنتی، به آنها پرداخت می‌شود، برخی از کاربران راننده این دو شرکت، نظر متفاوتی دارند.
از همان زمانی که بحث سهمیه‌بندی و افزایش قیمت بنزین در کشور مطرح شد، مدیران شرکت‌های تاکسی اینترنتی نگران بودند که این موضوع بر فعالیت رانندگان آنها تاثیر منفی بگذارد. حتی در بهار سال گذشته که زمزمه احتمال گرانی و سهمیه‌بندی بنزین در حد شایعه به گوش می‌رسید، استارتاپ‌های فعال در حوزه حمل و نقل آنلاین بر ضرورت پیش‌بینی سهمیه‌ای برای رانندگان خود تاکید کردند.
پیش از آن نیز، «هومن دمیرچی»، مدیر عملیات تپسی در توئیتی تاکید کرده بود که اگر به رانندگان تاکسی‌های اینترنتی سهمیه بنزین اختصاص پیدا نکند اما رانندگان آژانس‌ها و تاکسی‌ها این سهمیه را دریافت کنند، قیمت سفر اپلیکیشن‌ها، حداقل ۵۰ درصد افزایش می‌یابد و این امر به معنای نابودی آنها و ایجاد «اقتصاد رانتی» است.
در نهایت، زمانی که شایعات در آبان ماه سال گذشته یک‌شبه به واقعیت پیوست، تلاش و مذاکرات آنها به منظور تعیین سهمیه بنزین برای رانندگان شدت بیشتری گرفت. با افزایش مذاکرات صاحبان استارتات‌های حمل و نقل، سهمیه بنزین رانندگان تاکسی‌های اینترنتی به تصویب رسید. به گونه‌ای که چهار روز پس از اعلام ناگهانی سهمیه‌ها و نرخ‌های جدید بنزین در آبان سال گذشته، مشاور رئیس اتاق اصناف ایران تاکید کرد، سهمیه بنزین اسنپ و تپسی قطعی شده است.
دریافت مابه‌التفاوت ریالی قیمت بنزین آزاد با قیمت پایه
این سهمیه به این معناست که مابه‌التفاوت ریالی قیمت بنزین آزاد با قیمت پایه، به حساب رانندگان این شرکت‌ها واریز می‌شود. اما به یک شرط؛ پیمایش آنها باید به حد نصاب تعیین شده برسد. این حد نصاب حداقل ۴۷ کیلومتر در هفته است که البته سقفی هم دارد. حداکثر پیمایش برای تخصیص سهمیه، هزار کیلومتر در هفته است. میزان پیمایش از زمان قبول تا پایان سفر، محاسبه می‌شود.
در مرحله نخست اجرای این مصوبه، مقرر شده بود که رانندگان تاکسی‌های اینترنتی در ازای هر ۱۰۰ کیلومتر فعالیت، مابه‌التفاوت قیمت هفت لیتر آن را دریافت کنند؛ در واقع ۷۰ لیتر در هفته برای خودروهای تک‌سوز. این رقم برای خودروهای دوگانه‌سوز ۴٫۲ در هر ۱۰۰ کیلومتر (۴۲ لیتر) بود.
اما مدیران شرکت‌های تاکسی اینترنتی معتقد بودند که با توجه به میزان بنزین مصرفی هر راننده در ۱۰۰ کیلومتر، این ارقام کافی نیست و رانندگان فشار زیادی را تحمل می‌کنند. به ویژه پیامدهای اقتصادی ناشی از ویروس کرونا، شرایط را برای آنها سخت کرده است.
بر همین اساس شرکت تپسی اعلام کرد، با راهی که این مجموعه آغاز کرده بود و در ادامه، دیگر شرکت‌های تاکسی اینترنتی نیز به آن پیوستند، سهمیه سوخت رانندگان ۲۵ درصد افزایش یافته است. در نتیجه اکنون رانندگان در ازاری هر ۱۰۰ کیلومتر پیمایش، برای خودروهای تک‌سوز ۸.۷۵ لیتر (با سقف حداکثر ۳۰۰ لیتر) و برای خودروهای دوگانه‌سوز ۵٫۲۵ لیتر (با سقف حداکثر ۱۸۰ لیتر) دریافت می‌کنند.
سهیمه بنزین رانندگان واریز می‌شود؟
کمتر از یک ماه پس از سهمیه‌بندی بنزین، دولت از پرداخت نخستین مرحله اعتبار سوخت رانندگان تاکسی‌های اینترنتی خبر داد. مدیران این شرکت‌ها هم تا کنون در چند نوبت، واریز سهمیه بنزین به حساب رانندگان را اعلام و البته تاکید کرده‌اند که دولت گاهی در پرداخت این مبالغ، تاخیر دارد.
به گفته مهدی جمالی‌نژاد، معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور، سهمیه سوخت رانندگان پرداخت شده اما برخی از آنها ممکن است به دلایلی از جمله ایراد در اطلاعات هویتی یا شناسایی خودرو، عدم تطبیق حساب بانکی اعلام شده با راننده، ناقص بودن اطلاعات، عدم پیمایش کافی مطابق دستورالعمل و عدم ارسال لیست توسط شرکت‌های عامل، سهمیه را دریافت نکرده باشند و باید از طریق شرکت‌های خود ایرادات احتمالی را رفع کنند.
در این میان، برخی رانندگان نیز تاکید می‌کنند که مشمول دریافت این سهمیه هستند اما حسابشان شارژ نشده است. برای مثال چندی پیش کاربری در توئیتر نوشت: «یه سری دوستان هم میان اینجا ژست آگاه از همه مسائل میگیرن و میگن که راننده اسنپ و تپسی در روز فلان مبلغ درآمد دارن و فلان درصد تخفیف خرید اقلام و خدمات دارن و فلان مبلغ سهمیه سوخت دریافت میکنن و… فقط خواستم بگم که در جریان باشید: سهمیه بنزین رانندگان خیلی وقته واریز نشده!»
بعضی مخاطبان تجارت‌نیوز نیز در نظرهایی که با این رسانه در میان گذاشته‌اند، از واریز نشدن سهمیه بنزین یا کم بودن آن گلایه دارند.
«سهمیه بنزینی به ما نمی‌دن، در نهایت و آخرش که خودت رو بکشی، ۴۵۰ هزار تومان می‌دن که میشه ۱۵۰ لیتر در ماه، در صورتی‌که ما روزی ۴۰ تا ۵۰ لیتر مصرف بنزین داریم.»
«کی گفته که به هر ۱۰۰ کیلومتر ۸ لیتر بنزین می‌دن؟ بیشتر از ۳ لیتر نمی‌دن.»
«من راننده اسنپ و تپسی هستم. هم کمیسیون بالای ۲۰ درصده و از طرف دیگر شرکت تپسی الان سه ماهه به من سهمیه بنزین نمی‌ده و نمی‌دونم چکار کنم. سفر ۱۳هزار تومنی می‌رن، به من ۱۰ هزار تومن پرداخت میشه.»
«راننده با سابقه اسنپ هستم. وام که نگرفتیم هیچ، سهمیه بنزین هم مدتیه که قطع شده! خودرو من تک‌سوزه و روزی ۴۰ هزار تومن بنزین می‌زنم با این وضعیت امیدی به آینده نیست.»
«از عید سهمیه بنزین من و یک بار واریز کردن و دیگه واریز نکردن. جوابگو هم نیستن. نزدیک به چهار میلیون پول بنزین دادم، فقط برج دو شصت هزار تومن واریز کردند.»
«خدا وکیلی کیلومتر کامل مال ۴۵ روز کارکرد نوشتم، بنزینی که دادن ربع کیلومتر رفتم بود. دروغ میگن هر ۱۰۰ کیلومتر ۸ لیتر، بیشتر از ۳ لیتر نمی‌دن.»
تپسی: نقشی در تخصیص سهمیه سوخت نداریم
روابط‌عمومی تپسی در پاسخ به پیگیری تجارت‌نیوز در این مورد تاکید کرده است که تاکسی‌های اینترنتی در حوزه تخصیص سهمیه سوخت، هیچ نقش مستقیمی ندارند و تنها، میزان مسافت طی‌شده توسط رانندگان را در اختیار وزارت کشور قرار می‌دهند.
به گفته روابط عمومی این شرکت تاکسی اینترنتی، میزان سهمیه رانندگان براساس میزان پیمایش ماهانه آنها در هر یک از تاکسی‌های اینترنتی محاسبه می‌شود؛ طبق دستورالعمل وزارت کشور، رانندگان باید حداقل ۲۰۰ کیلومتر در ماه پیمایش داشته باشند تا این سهمیه به آنها تعلق بگیرد.
تپسی اضافه کرده است: این شرکت به منظور ایجاد شفافیت و دسترسی آسان سفیران خود به میزان پیمایشی که در ماه داشته‌اند، امکان مشاهده میزان مسافت طی شده را برای آنها در اپلیکیشن سفیران فعال کرده است؛ آنها می‌توانند، هر روز میزان پیمایش خود و در نتیجه میزان سهمیه‌ای که به آنها تعلق می‌گیرد را مشاهده کنند.
روابط عمومی این شرکت در مورد احتمال ارسال دیر هنگام اطلاعات پیمایش سفیران خود به مراجع قانونی نیز توضیح داده است که این شرکت، اطلاعات لازم را هر ماه در موعد مقرر، به وزارت کشور ارائه می‌دهد و این وزارتخانه پس از انجام استعلام‌های لازم، مبلغ سهمیه را به حساب بانکی رانندگان واریز می‌کند. تپسی همچنین مدعی شده است که پس از ارسال اطلاعات، به صورت مستمر با سازمان‌های ذیربط در ارتباط است تا سهمیه سوخت در موعد مقرر به رانندگان اختصاص یابد.
در پاسخ تپسی با اشاره به مشکلاتی که در ماه‌های نخست اجرای این طرح برای دریافت سهمیه سوخت رانندگان وجود داشت، تاکید شده است که با راه‌اندازی سامانه ملی اطلاعات سفر یا سماس از ۲۶ بهمن، این مشکلات تا حد زیادی کاهش یافته‌اند. از جمله مهم‌ترین مشکلات رانندگان تاکسی‌های اینترنتی، کارت‌های بانکی سوخته یا مفقودی برای دریافت سهمیه سوخت، بود. با راه‌اندازی سماس، آنها می‌توانند با مراجعه به جایگاه‌های سوخت، از همه کارت‌های بانکی خود برای دریافت اعتبار سهمیه استفاده کنند و دیگر نیازی نیست تا منتظر تایید شماره حساب بانکی جدید برای دریافت سهمیه باشند.
همچنین پیش از راه‌اندازی این سامانه، تعدادی از رانندگان به دلیل داشتن حساب‌های متعدد بانکی و پیرو آن، کارت‌های بانکی مختلف، مشکلاتی برای دریافت سهمیه خود داشتند چراکه بانک مرکزی براساس کدملی رانندگان، یکی از شماره کارت‌های آنها را به وزارت کشور ارایه داده بود؛ در نتیجه سهمیه بنزین برخی از رانندگان به آنها تعلق گرفته بود اما به کارتی واریز شده بود که راننده اطلاع نداشت. همچنین طبق اعلام بانک مرکزی، از آنجا که تاریخ انقضای برخی کارت‌های بانکی تمام شده، امکان واریز وجه سهمیه سوخت وجود نداشت اما با راه‌اندازی سامانه سماس، رانندگان می‌توانند اطلاعات خود را در این سامانه به راحتی اصلاح کنند.
روابط‌عمومی تپسی همچنین مدعی شده است، در هر دوره‌ای که سهمیه سوخت تعدادی از رانندگان به آنها پرداخت نشود، این شرکت موضوع را به سفیران خود اطلاع می‌دهد تا بتوانند با رفع مشکلی که وزارت کشور اعلام کرده است، سهمیه خود را بگیرند. سهمیه معوق این رانندگان نیز محفوظ می‌ماند و آنها می‌توانند پس از رفع مشکل و تکمیل مدارک خود، آن را دریافت کنند.
این مجموعه در پاسخ به سوال تجارت‌نیوز که تکلیف سهیمه سوخت رانندگانی که دیگر با این شرکت همکاری نداشته باشند چه می‌شود، تاکید کرده است: میزان سهمیه رانندگان، بر اساس میزان پیمایش ماهیانه آنها تعیین می‌شود و تا هر زمان که در تاکسی‌های اینترنتی فعالیت کرده باشند و حداقل میزان پیمایش لازم در آن ماه را در سوابق سفرهایشان داشته باشند، از سهمیه همان ماه برخوردار می‌‌شوند. با قطع همکاری یا مسدود شدن هر یک از رانندگان، دیگر امکان دریافت سهمیه را نخواهند داشت.
اسنپ: ما مقصر عدم تخصیص سهمیه سوخت نیستیم
حسین هزارجریبی، معاون عملیات اسنپ نیز در پاسخ به این پرسش که آیا امکان دارد راننده‌ای سهمیه سوخت خود را به دلیل نقص اطلاعات یا کوتاهی شرکت دریافت نکرده باشد، به تجارت‌نیوز گفت: بله این احتمال وجود دارد؛ اما دلیل آن عدم ارسال لیست توسط شرکت نیست، در برخی موارد به دلیل ناقص بودن اطلاعات از سمت کاربر راننده، سهمیه سوخت به وی تخصیص داده نشده است.
به گفته وی، تا کنون ۱۳ دوره سهمیه سوخت برای رانندگان فعال در تاکسی‌های اینترنتی واریز شده است؛ توزیع اعتبار سهمیه سوخت توسط وزارت نفت انجام می‌شود و اسنپ هیچ اعتبار یا سهمیه سوختی دریافت و توزیع نمی‌کند.
هزارجریبی در این مورد توضیح داد: اسنپ و دیگر تاکسی‌های اینترنتی اطلاعاتی شامل اسم و فامیل کاربر راننده، کد ملی، شماره تلفن، پلاک خودرو ، کد یکتای بیمه شخص ثالث، کد VIN خودرو، شماره گواهینامه و میزان کیلومتر پیمایش کاربر راننده در ماه گذشته را برای وزارت نفت ارسال می‌کند.
وی افزود: کد ملی راننده با اعتباری که مختص پمپ بنزین است، شارژ می‌شود و کاربر راننده می‌تواند با هر کارت بانکی که مربوط به آن کد ملی است به میزان اعتبار ریالی شارژ شده، سوخت خریداری کند.
معاون عملیات اسنپ، در پاسخ به این پرسش که اگر حساب راننده‌ای به دلیل شکایت‌های مسافران مسدود شود، تکلیف سهمیه‌ای که دریافت کرده چیست، گفت: اگر کاربر راننده در مدت زمانی که هنوز مسدود نشده است، به حداقل میزان پیمایش (۲۰۰ کیلومتر در ماه) رسیده باشد، به میزان مسافت طی شده طبق مقدار اعلامی وزارت نفت اعتبار سهمیه سوخت می‌گیرد.
تجارت‌نیوز