۱۳ هزار مدیر شهری از سراسر شهرهای جهان در پایان بزرگ‌ترین مجمع شهرداران که هفته پیش در امارات برگزار شد، با انتشار یک بیانیه، «مجموعه‌ای از تکالیف تعهدآور» را برای اجرا از سوی همه شهرداران تعیین کردند.
تهیه این بیانیه پس از دست‌کم دو روز طرح چالش‌های خطرناک و رو به رشد در کلان‌شهرهای مختلف دنیا از سوی حاضران در نشست ابوظبی، در دستور کار شهرداران قرار می‌گیرد با این هدف که «مشکلات تقریبا مشترک ساکنان مناطق شهری جهان باید با اقدامات مشترک از جنس تضمینی رفع شود».
آنچه به صراحت در متن بیانیه مجمع ۲۰۲۰ شهرداران جهان قید شده «توافق مدیران شهری برسر اقدامات متحد و تعهدآور شهرداری‌ها و دولت‌های محلی برای دگرگونی مثبت در شهرها» است. این نشست همه‌ساله به ابتکار سازمان ملل متحد با محوریت دفتر هبیتات- دفتر اسکان بشر ملل متحد- در یکی از کشورها برگزار می‌شود.
سازمان ملل ضمن هشدار درباره روند رشد شدید جمعیت مناطق شهری، برای کنترل شدت مشکلات شهروندان در پی این رشد، سه کلید مدیریتی به شهرداران معرفی کرده است که حاضران در مجمع ۲۰۲۰ مدیران شهری در بیانیه تهیه شده، خود را مکلف به اجرای آن کرده‌اند. مجموعه این سه کلید شامل «نوآوری در تصمیمات شهری، خلاقیت در اقدامات و توسعه فرهنگ شهرنشینی» می‌شود. قرار است با کلیدهای ۲۰۲۰ شهری، نیاز فوری شهرهای امروز جهان به «آینده بهتر، امنیت شهری، مهار تغییرات مخرب اقلیمی و زیست‌محیطی، تغییر مثبت در فیزیک شهر و همچنین توقف تبعیض در ارائه امکانات شهری به افراد» پاسخ داده شود. روز پنج‌شنبه گذشته دهمین دوره «مجمع شهرهای جهان» با بیش از ۱۳ هزار شرکت‌کننده و با برگزاری ۵۴۰ رویداد رسمی در ابوظبی امارات به کار خود پایان داد. این مجمع که بزرگ‌ترین گردهمایی مقامات شهری جهان محسوب می‌شود نخستین بار در سال ۲۰۰۱ به ابتکار سازمان ملل راه‌اندازی شد و امسال اولین بار بود که یک کشور از خاورمیانه میزبانی آن را برعهده داشت. پیروز حناچی شهردار تهران نیز در این نشست حضور داشت. نشست امسال با موضوع «شهرهایی از فرصت‌ها: ارتباط میان فرهنگ و نوآوری» برگزار شد، و در بیانیه پایانی خود خواستار اقدامات متحد برای اطمینان از آینده‌ای بهتر برای شهرهای آتی شد. این خروجی که با عنوان «اقدامات اعلام‌شده ابوظبی» نامیده شده است شامل تعهدی از سازمان‌های بین‌المللی، ملی، محلی و دولت‌های منطقه‌ای و همچنین بخش خصوصی، جوامع مدنی، مجامع علمی و سایر گروه‌های ذی‌نفع برای انجام اقداماتی طی دو سال آینده به منظور دستیابی به اهداف توسعه‌پایدار سازمان ملل می‌شود. قرار است نشست آتی این مجمع سال ۲۰۲۲ در لهستان برگزار شود.
در کنار تعهدات اعلام‌شده، مشارکت‌کنندگان در این گردهمایی از شهرهایی که خود را مرکز خلاقیت و نوآوری ساخته، و همچنین هویت و میراث فرهنگی را حفظ و تقویت کرده‌اند، قدردانی شد. در این رابطه مقامات شهری جهان متقاعد شدند که «فرهنگ» بخشی از راه‌حل رسیدگی به چالش‌های مربوط به شهری‌شدن و دستیابی به چشم‌انداز شهری جدید است. در کنفرانس سازمان ملل که سال ۲۰۱۵ در اکوادور برگزار شد این چشم‌انداز به واسطه دیدی مشترک از آینده‌ای بهتر و پایدارتر ارائه شد. یکی از بندهای این چشم‌انداز این است که همه افراد باید حق و دسترسی برابر به منافع و فرصت‌هایی که شهرها می‌توانند ارائه کنند داشته باشند. در این چشم‌انداز جامعه بین‌المللی توافق کرد به منظور دستیابی به این اهداف در نظام‌های شهری و شکل فیزیکی فضاهای شهری تجدیدنظر کند. بر این اساس، پنج‌شنبه هفته گذشته میموناه موهد شریف، رئیس اجرایی هبیتات سازمان‌ملل به‌عنوان نهاد رسمی این سازمان در برگزاری «مجمع شهرهای جهانی» پیرامون نشست امسال گفت: در مراسم اختتامیه این نشست شش روزه شرکت‌کنندگان از تمامی طیف‌های جوامع بر اهمیت این هدف مشترک که باید آینده‌ای بهتر برای نسل بعدی به جای گذاشت تاکید داشتند. به گزارش وبگاه رسمی سازمان ملل، تمام اهداف مربوط به حوزه شهری «اهداف توسعه پایدار سازمان ملل» در هدف یازدهم این سند گنجانده شده است. خانم شریف با تاکید بر این موضوع که اقدامات تعریف شده در بیانیه نشست ابوظبی جزئیات مربوط به چگونگی و زمان دستیابی به اهداف توسعه‌پایدار را مشخص می‌کند می‌گوید هدف یازدهم سند رسیدن به شهرها و سکونتگاه‌های انسانی فراگیر، امن، پایدار و منعطف‌تر است. در آغاز این نشست نیز ارنستو اوتنو، معاون سازمان فرهنگی سازمان ملل مدعی شد برای سال‌ها است که یونسکو سعی دارد فرهنگ را محوریت طرح‌های توسعه‌ای شهرها قرار دهد و اهمیت نقش فرهنگ در بازسازی شهرها بیش از هر زمان دیگر مشخص شده است. علاوه بر این سخنان، او همچنین در دو جلسه سطح بالا پیرامون موضوع خلاقیت و نوآوری سخن راند. شهرهایی همچون دهلی، لاگوس، سائوپولو و توکیو که امروز انبوهی از جمعیت را در خود جای داده‌اند، تصور کنید تا سال ۲۰۵۰ به شکل در خواهند آمد. بر اساس برآوردهای سازمان‌ملل، طی سه دهه آتی ۵/ ۲ میلیارد نفر به جمعیت مراکز شهری جهان افزوده خواهد شد، زمانی که از هر سه نفر جمعیت جهان، دو نفر در مناطق شهری زندگی خواهند کرد. هر چند شهرها قطب‌های توسعه فرهنگی، علمی و اقتصادی جهان محسوب می‌شوند، اما باید به یاد داشت بسیاری از چالش‌های محیط‌زیستی، اقتصادی و اجتماعی که امروز با آنها مواجه هستیم از مناطق شهری نشأت گرفته‌اند. شهرهای امروز ۷۵ درصد از منابع انرژی جهان را مصرف می‌کنند و از طرفی سهمی ۷۰ درصدی از انتشار گازهای گلخانه‌ای دارند. با توجه به اینکه رشد جمعیت ادامه دارد و اینکه کره خاکی با چالش‌های متعدد بی‌سابقه‌ای از جانب تغییرات آب‌وهوایی مواجه است، نیازی مبرم به برنامه‌ریزی باثبات و پایدار برای شهرها وجود دارد.
با وجود این شرایط، دهمین نشست «مجمع شهرهای جهانی» با موضوع تعامل میان فرهنگ و نوآوری برگزار شد. مارتینا اوتو، رئیس «واحد شهرها در برنامه محیط‌زیستی سازمان ملل‌متحد» در این رابطه می‌گوید: «محیط‌زیست طنابی طلایی برای ارتباط نوآوری و فرهنگ به شمار می‌رود که از قضا موضوع نشست امسال مجمع نیز هست.» در ادامه صحبت‌های این کارشنان حوزه شهری آمده است: «با توجه به اینکه ضروری است رسیدگی به تغییرات آب‌وهوایی بخشی از استراتژی‌های حفاظتی ما برای حفظ میراث‌های فرهنگی باشد، باید در سنت‌ها به دنبال انگیزه‌هایی برای خود بگردیم. از طرفی به واسطه نوآوری می‌توانیم راه‌هایی برای تبدیل شهرهای‌مان به انتشار کربن صفر و کارآیی منابع بیابیم. در این رابطه «برنامه محیط‌زیستی سازمان ملل متحد» و بخش هبیتات این سازمان همکاری طولانی در اجرای پروژه‌های مختلف در دستیابی به شهرهای پایدار دارند.
منبع: دنیای اقتصاد