به گزارش روابط عمومی معاونت برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی شهرداری مشهد، 73 سال پیش قانون شهرداری‌ها به تصویب رسید تا با استناد به آن بودجه سالانه شهرداری تعریف شود. در واقع، بودجه تنظیم یک برنامه جامع مالی است که در آن تمامی خدمات، فعالیت‌ها و اقداماتی که باید در بازه یک سال مالی انجام شود، همراه با برآورد مبلغ و میزان مخارج درآمدهای لازم برای تأمین هزینه انجام آنها پیش‌بینی می‌شود و پس از تصویب شورای شهر قابل اجرا است.
با این توضیح، پیشروی مطلوب این فرآیند برای مجموعه‌های شهرداری حایز اهمیت است چرا که میزان جذب بودجه در پایان هر سال به نوعی چگونگی عملکرد مدیریت شهری را در آن سال نشان می‌دهد؛ آنهم در وضعیتی مانند امسال که میزان تورم آن برای مدیران شهری قابل پیش‌بینی نبود و بودجه سال 97 شهرداری مشهد با پیش زمینه‌ای همچون سال‌های گذشته تدوین شد با این حال خبرهای منتشر شده در یکی دو هفته اخیر نشان می‌دهد مدیریت شهری کار خود را در سال جاری در خصوص جذب بودجه به‌خوبی انجام داده است.
موضوعی که معاون برنامه‌ریزی و توسعه شهرداری مشهد می‌گوید: بودجه شهرداری در سال جاری در مقایسه با دیگر شهرهای کشور به میزان خوبی جذب و مشهد به شکل خوبی اداره شده است.
به گفته شهریار آل‌شیخ، در واقع، بودجه سال 97 تاکنون براساس پیش‌بینی‌ها پیش رفته، یعنی نزدیک به 100درصد بودجه جذب شده، امیدواریم که در روزهای پایانی سال جاری این مهم به‌ طور کامل محقق شود که در این صورت بیشترین میزان بودجه تخصیص داده شده است.
وضعیت بودجه 97 و میزان رقم جذب شده در حالی است که به موجب قانون شهرداری‌ها، مدیریت شهری مشهد امسال هم همچون ماه‌های پایانی سال‌های قبل، در حال تنظیم و بررسی بودجه سال آینده است؛ بودجه‌ای که با توجه به هزینه‌های همان سال، اعمال درصد تورم و چگونگی برنامه‌ها و پروژه‌های در دست اجرا تنظیم و به شورای شهر ارسال شده است. مراحلی که این روزها مدیریت شهری مشهد درحال سپری کردن آن است تا مهر تصویب آن را از شورای شهر بگیرد.
تنظیم بودجه طبق برنامه عملیاتی 1400-97
معاون برنامه‌ریزی و توسعه شهرداری مشهد در این‌ خصوص توضیح می‌دهد: بودجه شهرداری براساس میزان هزینه‌ صرف شده در سال‌های گذشته و جاری بررسی و با هدف کلی نظام بودجه تطبیق داده می‌شود. سهم هزینه‌های عمرانی 60 درصد و جاری 40 درصد از کل بودجه است. وی وی ادامه می‌دهد: اولویت‌ها و ساختار بودجه به برنامه‌های مدنظر شهرداری متصل است که در تنظیم بودجه برای مدیریت شهری مشهد برنامه عملیاتی 1400-97 اهمیت دارد؛ یکی از وظایف معاونت برنامه‌ریزی و توسعه شهرداری تطبیق و بررسی همین برنامه‌هاست. این کار از طریق سیستم‌های نرم‌افزاری کنترل پایش برنامه‌ها انجام می‌شود.
به گفته آل‌شیخ پس از تنظیم بودجه، هر بخش از آن در هر یک از کمیسیون‌های‌ تخصصی شورای شهر مشهد بررسی می‌شود تا اعضای شورا نظرات و پیشنهادات خود را بیان کنند. سپس اوراق بودجه در کمیسیون تلفیق ارزیابی و در مرحله آخر در صحن به بحث گذاشته خواهد شد.
آنطور که معاون شهردار می‌گوید: بودجه سال 98 حدود 9 هزار میلیارد تومان برآورد شده که تلفیقی از هزینه‌های سازمان‌ها و شهرداری‌هاست، یعنی برای سال آینده نظام مالی یکپارچه در نظر گرفته شده تا به گفته آل‌شیخ، کنترل بهتری از این طریق بر روند کارها انجام شود.
بهره‌مندی از نظرات کارشناسی نخبگان
اما این همه ماجرا نیست چرا که مدیران شهری همواره شفا‌ف‌سازی را سرلوحه فعالیت‌های خود قرار داده‌اند و این بار برای بودجه شهرداری در سال 98 نیز برنامه‌ریزی کرده‌اند به طوری که به گفته رییس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر مشهد، در راستای شفافیت و بهره‌مندی از نظرات کارشناسی نخبگان و اساتید دانشگاه، آلبوم بودجه سال 1398 شهرداری مشهد روی سایت شورای شهر بارگذاری شده است.
بتول گندمی، رییس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر مشهد در این خصوص توضیح می‌دهد: هدف از این اقدام دریافت نظرات و پیشنهادات صاحب‌نظران حوزه‌های دانشگاهی و متخصصان است تا تصویب این آلبوم و لایحه بودجه شهرداری مشهد با نگاه کارشناسی صورت گیرد.
در این میان، فعالیت‌های مختلف عمرانی و شهری زیادی در طول یک سال از سوی مدیریت شهری اجرا و انجام می‌شود؛ ساخت تقاطع غیرهمسطح میدان نمایشگاه و تقاطع بزرگراه میثاق- کلانتری و دوربرگردان‌ها از جمله این طرح‌هاست.
پروژه‌هایی که آل‌شیخ توضیحات کامل‌تری درباره آنها ارایه می‌کند و می‌گوید: «در سال 98 پروژه‌های مختلف عمرانی و ترافیکی کلید خواهد خورد یا به بهره‌برداری خواهند رسید؛ اصلاح چند تقاطع در بزرگراه امام علی(ع)، رفع گلوگاه ترافیکی مشهد به سمت طرقبه- شاندیز، اتمام ساخت چند استخر، توسعه فرهنگسراها و مجموعه نوآوری در محل سابق کارخانه کوکا، احداث مجتمع با چند سالن برای تئاتر در منطقه پیروزی، انجام مطالعه برای مجموعه کتاب، اتمام پارک‌سوار میدان آزادی از جمله آنهاست.
به گفته وی یکی از مهمترین طرح‌های شهرداری مشهد در بودجه سال 98 توسعه قطارشهری و ناوگان حمل‌ونقل عمومی است. در این میان، توسعه فضای سبز، نگهداری از حریم مشهد و محدوده ساخت‌وسازها نیز درنظر گرفته شده با این توضیح که در طرح جامع مشهد محدوده حریم شهر را 80 هزار هکتار اعلام کرده‌اند.
پیش‌بینی 43 هزار میلیاردی برای کسب درآمد
از سوی دیگر، گندمی، رییس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر مشهد جزییات بیشتری از اعداد و ارقام بودجه سال 98 ارایه کرده است. به گفته او، 40هزار و 590 میلیارد ریال از آلبوم بودجه 1398 شهرداری مشهد مربوط به بخش عمومی و 43 هزار و 720 میلیارد ریال نیز برای بخش اقتصادی پیش‌بینی کسب درآمد شده است.
این عضو شورای شهر مشهد می‌گوید: از مجموع اعتبارات پیش‌بینی شده در بخش آلبوم بودجه عمومی شهرداری مشهد 870 میلیارد ریال به کمک‌های دولت، 400 میلیارد ریال به واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای و هزار و 100 میلیارد ریال به واگذاری دارایی‌های مالی و عمده منابع درآمدی مربوط به درآمدهای عمومی با 38 هزار و 220 میلیارد ریال اختصاص دارد.
اما افزایش نرخ ارز موضوع مهمی است که معاون شهردار آن را عامل اثرگذاری بر چگونگی تخصیص بودجه و پیشروی برنامه‌ها می‌داند چرا که به دنبال این رویه، هزینه قطعات مورد نیاز در بخش‌های مختلف پروژه‌های شهری سیر صعودی پیدا می‌کند.
به گفته آل‌شیخ، با این توضیح در بودجه 98 این موضوع اعمال شده تا در سایر بخش‌ها صرفه‌جویی شود.
راه‌اندازی سازمان بازآفرینی شهری
برنامه دیگری که به گفته آل‌شیخ در بودجه سال 98 گنجانده شده تا اجرا شود، راه‌اندازی سازمان بازآفرینی شهری است، با این هدف که به وضعیت مناطق حاشیه‌ای توجه شود؛ اتفاقی که به محض مصوبه وزارت کشور، این سازمان کار خود را در مجموعه مدیریت شهری مشهد شروع خواهد کرد.
معاون شهردار اظهار امیدواری می‌کند: با توجه به رویکرد شهرداری مشهد در خصوص توسعه شهر و اجرای پروژه‌های عمرانی، بودجه 98 به بهترین شکل تخصیص داده شود و مدیریت شهری به اهداف خود در سال آینده دست یابد.
اظهارات معاون برنامه‌ریزی و توسعه شهرداری مشهد در حالی است که کارشناسان اقتصاد شهری معتقدند در بحث بودجه شهرداری‌ها، واقعی بودن هزینه‌ها، امکان رشد، صرفه‌جویی و چگونگی پیشروی مشارکت‌های اقتصادی از جمله مهمترین مولفه‌های تنظیم یک بودجه مناسب برای یک شهر است که در صورت تحقق می‌تواند موجب بهبود وضعیت شهر و ارتقای شاخص‌های کیفی زندگی مردمان آن شهر شود؛ هدفی که مدیران شهری با توجه به عملکرد خود در یک سال اخیر، امیدوار به انجام آن هستند.