شاهین رحمانی
مدیر استادیومها و امنیت کنفدراسیون فوتبال آسیا
وقتی پای قانون و استانداردهای بینالمللی وسط باشد، هر اتفاقی ورای آن باید نامش را تخلف و بیمسئولیتی بگذاریم. به طور مثال برای برگزاری یک مسابقه فوتبال در ورزشگاه آزادی قانون و استانداردها میگوید که بلیت باید به تعداد صندلیهای ورزشگاه با شماره صندلی و ردیف صادر شده و به فروش برسد. یعنی تماشاگر وقتی به صورت اینترنتی بلیت خریداری میکند، بداند که وقتی به ورزشگاه میرود در کدام جایگاه و روی کدام صندلی مسابقه را تماشا خواهد کرد. این الزامی است که نهادهای بین المللی فوتبال از جمله کنفدراسیون فوتبال آسیا و فیفا هم سالهاست روی آن تاکید دارند ولی در ایران اجرا نمیشود و قطعا ادامه این روند هزینههای سنگینی روی دست فوتبال ایران باقی خواهد گذاشت.
توجه داشته باشیم ورزشگاه ازادی نزدیک به ٧٨ هزار صندلی دارد و برای همین بازی نیمهنهایی لیگ قهرمانان آسیا آماری که مسئولان به صورت رسمی ارایه دادند حضور ١٠٠ هزار تماشاگر در ورزشگاه آزادی بود، اگرچه باز هم آماری دقیق نبود؛ چون تماشاگران در راهروهای طبقه اول و دوم بر خلاف الزامات قانونی نشسته بودند و تعداد حاضران را نمیشد محاسبه کرد. با این حال حضور این تعداد تماشاگر یا حدود آن، نشان میدهد استانداردها رعایت نشده و جمعیت بیش از گنجایش ورزشگاه وارد استادیوم شدهاند و این یک تخلف و بی قانونی مطلق است.
طبق مقررات بین المللی بحث مدیریت و کنترل جمعیت حاضر در ورزشگاهها قواعدی مشخص و دقیق دارد که اگر رعایت نشود، با هیچ زور نظامی و انتظامی نمی شود کار را به درستی مدیریت کرد. منتهی ما شاهد این هستیم که بلیت فروشی با روشی کاملا منسوخ شده نهتنها به استادیوم خسارت میزند، بلکه به عوامل برگزاری و نیروهای انتظامی هم خسارت و هزینه بیشتری تحمیل میکند.
وقتی مشخص نباشد که چه تعداد بلیت چاپ میشود و به فروش میرسد، وقتی بلیتها اطلاعات استاندارد از جمله شماره صندلی و ردیف و جایگاه را در خود ندارند، وقتی هیچکس به صورت دقیق نداند که چه تعداد بلیت فروخته شده است، کار نیروی انتظامی و عوامل اجرایی به شدت سخت میشود. هرچقدر هم که تعداد نیروهای امنیتی و حراستی را برای کنترل جمعیت بالاتر ببریم، باز هم کار درست و اصولی انجام نمیشود و شاهد بینظمی و مشکلات مختلف خواهیم بود.
آنچه در بازی فینال لیگ قهرمانان شاهد بودیم، این بود که مسئولان انتظامی کار خود را خوب انجام دادند و باید از آنها قدردانی شود. مدیریت فدراسیون هم در زمینه مشکلساز نیست؛ مشکل اصلی این است که یک برنامه سازماندهی شده برای صدور بلیت بدون مشخصات وجود دارد که ترجیح میدهد همه چیز نامعلوم و غیرشفاف باشد! این کار کاملا هدفمند پیش میرود و هدف این جریان از عدم شفافسازی کسب درآمد بیشتر از به وجود آوردن این فضا و ابهامات است. در این مدل بلیتفروشی از چند روز قبل کلید بینظمی زده میشود و از نیروهای انتظامی و حافظ نظم انتظار میرود که جمعیت را کنترل کنند. وقتی سیستم شفاف کنترل و شمارش بلیت وجود ندارد حق کسانی که بلیت خریدهاند و باید جای مشخصی داشته باشند، خورده میشود. دهها هزار نفری که با صندلی و شماره مشخص به راحتی قابل رویتاند و خودشان در برقراری نظم کمک خواهند کرد و بار از روی دوش نیروهای انتظامی برداشته خواهد شد.
قربانی این سازماندهی برای کسب درآمد یک جریان خاص هم اول از همه مردم هستند و بعد نیروی انتظامی که با احساس مسئولیت، کنترل ورزشگاه را بر عهده میگیرد، اما در حقیقت نباید چنین ریسک فاجعهآمیزی را به خاطر سودجویی مافیای بلیت فروشی بپذیرد. اگر خدای ناکرده شاهد یک فاجعه و اتفاق تلخ باشیم، این نیروهای انتظامی و بعد عوامل برگزاری مسابقه هستند که باید نسبت به اتفاقات جوابگو باشند. منتهی جریانی که بیشتر از گنجایش ورزشگاه و برای درآمد بیشتر بلیت فروخته و پشت همه پنهان میشود در حالی که مقصر اصلی است. در کشورهایی مثل ما بیشتر شاهد فعالیت مافیایی چنین جریانهایی هستیم. در کشورهایی که حساب و کتاب چندان دقیق نیست و سطح پاسخگویی و شفافسازی پایین است، معمولا چنین فسادهایی اتفاق میافتد. متاسفانه در ایران هم با پدیدهای به نام مافیای بلیت فروشی رو به رو هستیم که همه چیز را در اختیار دارد و همه نیروهای امنیتی و مردم را قربانی سیستم خود میکند. در چنین شرایطی هر لحظه ممکن است فاجعهای رخ بدهد که جبران آن امکان پذیر نباشد، فقط به خاطر این که آنها میخواهند پول بیشتری به جیب بزنند.
منبع: روزنامه شهروند