صادرات نفت ایران به هند ادامه پیدا می کند؟

نفت امریکا جایگزین نفت ایران در هند می شود

شركت ريالينس هند اعلام كرده واردات نفت خام از ايران را در اكتبر يا نوامبر 2018 متوقف خواهد كرد و بخشي از نفت خام مورد نياز خود را از آمريکا وارد خواهد كرد. همچنين شركت ايندين اويل يك قرارداد ماهيانه خريد نفت خام از آمريکا منعقد كرده است.

چند روز به مهلت 180 روز امریکا برای اعمال تحریم های ایران باقی مانده است. تحریم هایی که صادرات نفت کشور را دچار اختلال خواهد کرد. هنوز مشخص نیست میزان صادرات نفت چقدر کاهش خواهد یافت. هند و چین و کره جنوبی به عنوان واردکنندگان نفت ایران طی ماه های گذشته صحبت های مختلفی مطرح کرده اند اما هنوز از اقدامات اساسی و قطعی خبری نیست. ماهنامه انرژی مرکز پژوهش های مجلس در گزارشی به بررسی رويکرد هند برای استمرار واردات نفت از ايران پرداخته است.

طبق این گزارش، دولت هند عليرغم فشارهاي آمريکا براي جلوگيري از صادرات نفت خام ايران، به مذاكرات با آمريکا جهت اخذ معافيت و ادامه واردات نفت خام از ايران اميدوار است. هند يکي از مشتريان مهم نفت خام ايران محسوب مي شود. اين كشور در 6ماهه اول سال 2018 به طور متوسط 580 هزار بشکه در روز از نفت خام مورد نياز خود را از ايران وارد كرده است (بلومبرگ). به دنبال خروج آمريکا از برجام و تلاش براي كاهش خريد نفت ايران و متعاقب آن افزايش قيمت نفت خام، هزينه واردات نفت خام كشور هند نيز افزايش يافته است. اين مسئله سبب شد تا دولت هند به دنبال معافيت از تحريم هاي آمريکا باشد و به خريد نفت از ايران ادامه دهد. در اين گزارش رويکردهاي هند براي تداوم واردات نفت از ايران بررسي مي شود.

این گزارش همچنین می نویسد: هند دومين مشتري نفتي بزرگ ايران پس از چين است. واردات از ايران يکي از منابع مطمئن عرضه براي هند محسوب مي شود. ضمن اينکه بسياري از پالایشگاه های اين كشور براي پالایش نفت خام ايران تجهيز شده اند. لذا تأمين نفت مورد نياز از ساير منابع، هزينه واردات هند را افزايش خواهد داد. واردات نفت خام از ايران و دسترسي به سيستم مالي آمريکا براي هند اهميت زيادي دارد، لذا كسب معافيت از تحريم هاي آمريکا در قبال واردات نفت خام از ايران براي دولت هند اهميت ويژه اي دارد. بنابراين محور مذاكرات هند و آمريکا دريافت مجوز ادامه خريد نفت از ايران پس از نوامبر 2018 و اقدامات لازم براي كاهش مازاد تجاري با آمريکا، منابع جايگزين واردات نفت خام و قيمت واردات نفت خام است.

براساس گزارش بلومبرگ، با توجه به ارائه تخفيف قيمت فروش نفت خام، امکان فروش اعتباري نفت خام و تسويه سه ماهه بهاي نفت خام وارداتي و حذف هزينه حمل ونقل توسط ايران، باعث شده منابع جايگزين نفت ايران براي دولت هند بسيار دشوار شود. لذا دولت هند تمايل دارد كه بخشي از پالایشگاه هاي اين كشور همچنان نفت خام مورد نياز خود را از ايران تأمين كنند تا با توجه به افزايش قيمت ها، هزينه واردات افزايش كمتري داشته باشد. شرايط اقتصادي مناسب واردات نفت خام از ايران، روند فزاينده تقاضاي نفت هند و تبعات سياسي افزايش هزينه واردات و افزايش قيمت سوخت در اين كشور، به عنوان مهمترين عوامل براي تداوم خريد نفت از ايران ذكر شده است. درواقع حذف يك منبع واردات نفت خام مقرون به صرفه در شرايط روند رو به رشد قيمت ها، اثر قابل توجهي بر تورم و رشد اقتصادي اين كشور خواهد گذاشت. به عبارت ديگر فشار ایالات متحده آمريکا به هند براي قطع واردات نفت از ايران، مشکلات اقتصادي و سياسي قابل توجهي را براي اين كشور ايجاد خواهد كرد. چراكه پيدا كردن جايگزيني براي نفت ايران، هزينه هاي زيادي را بر شركت هاي هندي تحميل خواهد كرد.

براساس این گزارش، دولت آمريکا چهارم نوامبر را براي قطع كامل خريد نفت ايران اعلام كرده است، اگرچه احتمال اعطاي معافيت را براي برخي كشورها مطرح كرده، اما همچنان براي كشورهايي كه واردات نفت را از ايران ادامه دهند، تحريم هايي در نظر گرفته است. دولت هند انتظار دارد در جريان مذاكرات دو كشور بتواند حداقل معافيت 50 درصدي واردات نفت خام از ايران را از دولت آمريکا دريافت كند. (يورو نيوز). به هرحال شركت نفت هند، شركت نفت بهارات و پالایشگاه مانگالور اعلام كرده اند كه در ماه نوامبر 2018 وارداتي از ايران نخواهند داشت. براساس اعلام دولت هند، پالایشگاه هاي اين كشور در مورد منابع واردات نفت خام از ايران، آمريکا و يا ساير منابع وارداتي جايگزين حق انتخاب دارند. برخي از پالایشگاه هاي نفت هند نظير شركت استار اويل، واردات نفت خام را از ايران محدود كرده است. شركت ريالينس نيز اعلام كرده واردات نفت خام از ايران را در اكتبر يا نوامبر 2018 متوقف خواهد كرد و بخشي از نفت خام مورد نياز خود را از آمريکا وارد خواهد كرد. همچنين شركت ايندين اويل يك قرارداد ماهيانه خريد نفت خام از آمريکا منعقد كرده است. اين رويکرد اولين گام شركت هاي نفتي و پالایشي هند به سوي واردات نفت خام از آمريکا و جايگزيني آن با نفت خام ايران محسوب مي شود. با اين حال دولت هند تمايل زيادي به ادامه روابط تجاري با ايران به ويژه در بخش نفت دارد. به طوري كه به دنبال مکانيسم هاي جديد واردات نفت خام و پرداخت با ارز محلي و يا تهاتر با کالاهای مورد نياز ايران هستند. پالایشگاه هاي هند قبل از خروج آمريکا از برجام، بهاي نفت خام وارداتي را از طريق يك بانك ايراني _ اروپايي مستقر در آلمان به يورو پرداخت مي كردند، اما اخيراً اين بانك اعلام كرده كه از اول نوامبر 2018 ديگر در نقل وانتقال پول نفت به ايران همکاري نخواهد كرد.

رويکرد ديگر دولت هند به منظور تداوم واردات نفت خام از ايران، صدور مجوز استفاده از نفتکش ها و بيمه هاي ايراني براي شركت هاي پالایشگاهي است. (رويترز) كسب معافيت خريد نفت از ايران براي هند بسيار ضروري است، چراكه محدوديت خريد نفت از ايران هزينه هاي توليد پالایشگاه هاي هند را افزايش خواهد داد و افزايش هزينه هاي انرژي با توجه به روند فزاينده تقاضاي انرژي، براي اين كشور مشکلات زيادي به همراه خواهد داشت.

اتاق تهران