موانعی که آمریکا بر سر راه ایران در مبادی صادرات نفت چیده بود، با همکاری ایران و مشتریان نفتی‌اش یکی پس از دیگری در مرز برداشته شدن قرار دارند، به طوریکه پس از درخواست آمریکا از مشتریان نفت ایران برای به صفر رساندن میزان خرید نفت، زمزمه‌های معافیت آمریکا به برخی کشورها به گوش می‌رسد و از همه مهم‌تر چین که بزرگ‌ترین مشتری نفت ایران است پرچم مخالفت خود با آمریکا را بالا گرفته است.

به گزارش ایسنا، آمریکا در ابتدا از در اوپک وارد شد و از برخی اعضای اوپک خواست تا تولید خود را افزایش دهند. درواقع آمریکا به دلیل آینده نگری و اینکه قصد داشت نفت ایران را از بازارهای جهانی نفت حذف کند این درخواست را مطرح کرده بود. آمریکا روی این هدف پافشاری می‌کند و سعی دارد با کمک عربستان و همراهانش آن را عملی کند. به طوریکه طبق اخرین گزارش ماهانه اوپک تولید عربستان به بیشترین میزان دو سال اخیر خود رسیده و تولید ایران کاهش پیدا کرده است.

قدم بعدی آمریکا موضوعی بود که از مشتریان نفت ایران درخواست کرد و آن چیزی نبود جز اینکه این کشورها خرید نفت از ایران را تا آبان‌ماه به صفر برسانند. قدمی که با مخالفت کشورها رو به رو شد و کشورهایی مانند چین، ژاپن، کره و... مخالفت خود را اعلام کردند. به همین دلیل آمریکا از مواضع خود کوتاه آمد و موضوع معافیت برخی از کشورها را  پیش کشید.

در این میان چین، هند و کره جنوبی، سه مشتری بزرگ نفت ایران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند، به طوریکه بسیاری از تحلیل گران بر این باورند که اگر چین به واردات نفت ادامه دهد، ایران می‌تواند در برابر آمریکا ایستادگی کند. چین تنها کشوری است که می‌تواند به آمریکا نه بگوید.

به طور کلی چین، هند، ژاپن و کره جنوبی ۶۵ درصد از ۲.۷ میلیون بشکه در روز نفتی که ایران در ماه مه صادر کرد را خریداری کردند. نفت ایران همچنین به کشورهایی در اروپا، ترکیه و سایر نقاط در خاورمیانه صادر شد.

چین توجه چندانی به تصمیمات آمریکا ندارد

چین به عنوان بزرگ‌ترین مشتری نفت ایران محکم‌تر از سایر خریداران پای نفت ایران ایستاده است و به نظر می‌رسد توجه چندانی به تصمیم آمریکا ندارد. این احتمال وجود دارد که چین در برابر هرگونه درخواست آمریکا برای توقف دریافت نفت از ایران اعتراض کند. در این راستا یک سخنگوی وزارت خارجه چین اظهار کرد: تحریم‌های یک جانبه علیه ایران باید متوقف شوند، زیرا اثرات منفی دارد و این کشور همچنان به حمایت از برجام ادامه می‌دهد.

همچنین پالایشگاه چینی مستقل "دانگ مینگ پتروکمیکال" در بحبوحه تشدید تنش‌های تجاری میان پکن و واشنگتن، خرید نفت از آمریکا را متوقف کرد و به واردات نفت از ایران روی آورد. مقامات چینی به تلافی تعرفه‌های  دولت ترامپ، درصدد وضع تعرفه روی واردات نفت آمریکا و جایگزین کردن آن با نفت غرب آفریقا و خاورمیانه از جمله ایران هستند.

پکن اعلام کرده از تحریم‌های آمریکا که تجارت با ایران را ممنوع می‌کند تبعیت نخواهد کرد.

چین دومین مشتری بزرگ نفت آمریکا بوده و وارداتش از این کشور تا ابتدای ژوییه به ۴۰۰ هزار بشکه در روز بالغ شد. با این همه در واکنش به جدیدترین تعرفه‌های آمریکا علیه کالاهای چینی، پکن قصد دارد یک تعرفه ۲۵ درصدی روی واردات نفت آمریکا وضع کند.

از سوی دیگر آمریکا پیش‌بینی می‌کند که پس از آغاز اجرای تحریم‌های این کشور ضد صادرات نفت ایران، چین خرید نفت از ایران را بیشتر می‌کند. یکی از مسئولان ارشد انرژی در دولت آمریکا اعلام کرد برخی در واشنگتن انتظار دارند نفت تولیدی ایران را که دیگر کشورها در پیروی از تحریم‌های آمریکا خریداری نکنند، از سوی چین خریده شود.

به گفته این مسئول، چین به احتمال زیاد از همان بانکی استفاده خواهد کرد که در دوره پیشین تحریم‌ها به کار گرفته بود؛ بانک کونلون، وابسته به شرکت ملی نفت چین (سی‌ان‌پی‌سی) که فعالیت‌های بین‌المللی محدودی دارد.

هند در دو راهی

هند عنوان دومین مشتری نفت ایران را یدک می‌کشد و بر پایه آمار کشتیرانی و صنعتی، واردات نفت هند از ایران طی ماه میلادی گذشته ۱۵.۹ درصد کاهش یافته است. آمار نشان داد هند در ژوئن ۵۹۲ هزار و ۸۰۰ بشکه در روز نفت از ایران وارد کرده که در مقایسه با ۷۰۵ هزار و ۲۰۰ بشکه در روز در ماه مه کاهش نشان می‌دهد. خرید کمتر پالایشگاههای خصوصی، واردات نفت هند از ایران در ژوئن را کاهش داد. با این حال پالایشگاه‌های دولتی خریدشان را افزایش دادند. طبق آمار، پالایشگاه‌های دولتی که حدود ۶۰ درصد از پنج میلیون بشکه در روز ظرفیت پالایش هند را تشکیل می دهند، حدود ۱۰ درصد بیشتر نفت ایران را در ژوئن نسبت به ماه مه خریداری کردند.

این درحالی است که صادرات نفت خام آمریکا به هند در ماه ژوئن به رکورد جدیدی رسید و از ابتدای سال میلادی جاری تاکنون نسبت به مجموع صادرات سال گذشته، تقریبا دو برابر شده است. صادرات نفت آمریکا به هند در ماه ژوئن ۲۲۸ هزار بشکه در روز بود که بنا بر آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا، بیش از دو برابر رکورد قبلی ۹۸ هزار بشکه در روز در سپتامبر سال گذشته بود.

به طور کلی یک مقام وزارت نفت هند اعلام کرد دهلی‌نو بر تمایل بر کاهش واردات از ایران تاکید کرده، اما همزمان خواستار دریافت معافیت است. هند امیدوار است که تمایل دولت ترامپ برای این‌که هند نقش بزرگتری در امنیت منطقه‌ای آسیا داشته باشد به نفع این کشور تمام شود. اگر هند به حرف آمریکا گوش کند، ممکن است از دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا در تجارت امتیاز بگیرد اما تامین ارزان و ارزشمند نفت ایران را از دست خواهد داد. .

کره به دنبال دریافت معافیت از آمریکا

کره جنوبی در سکوی سومین مشتری بزرگ نفت ایران ایستاده است و پیش تر یکی از مسئولان وزارت انرژی کره جنوبی اعلام کرده دولت این کشور برای دریافت معافیت از تحریم‌های آمریکا، به مذاکره با واشنگتن ادامه می‌دهد.با اینحال ناگهان خبر توقف واردات نفت کره از ایران منتشر شد که کره جنوبی  گزارش‌ها مبنی بر اینکه سئول خرید نفت ایران را از ماه ژوییه متوقف خواهد کرد تکذیب کرد؛ اما اکنون گزارش‌های بیشتری منتشر شده که نشان می‌دهد این کشور به عنوان یکی از بزرگترین واردکنندگان نفت جهان، مشکلاتی در زمینه بیمه نفتکشها پیدا کرده است؛ زیرا برخی از بزرگترین شرکت‌های بیمه دریایی به دلیل هراس از تحریم‌های آمریکا، از بیمه کشتی‌های ایرانی امتناع می‌کنند.

وزارت انرژی کره جنوبی در بیانیه‌ای اعلام کرد: ما در حال ادامه مذاکره با آمریکا برای دریافت معافیت به منظور به حداقل رساندن تاثیر منفی بازگشت مجدد تحریم‌های واشنگتن و توقف خرید نفت ایران بر صنایع مربوط هستیم.

یک محقق در موسسه اقتصاد انرژی کره جنوبی  گفت: ما در وضعیت بغرنجی گرفتار شده‌ایم؛ زیرا ناچاریم به حرف آمریکا گوش کنیم و همزمان ایران نیز تامین کننده نفت و میعانات است. این دولت ترامپ است که با آن سروکار داریم و این مسئله نگرانی زیادی در میان شرکت‌های پتروشیمی و پالایشگاه‌ها در آسیا ایجاد کرده و باعث شده آنها پیش از مهلت اعلام شده، واردات نفت از ایران را محدود کنند.