« مهدی دل روشن در روزنامه قانون»، کارنامه سیاسی پیرترین رییس جمهور جهان در ۵۰ سال اخیر را بررسی می کند
پیرترین رییس جمهور جهان، نه توسط خودش یا فرشته مرگ که با دخالت ارتش از قدرت کنار زده شد! او 30 سال است که رییسجمهور زیمبابوه است و پیش از آن نیز هفت سال، نخستوزیر کشورش بود.
رییس جمهوری که در دنیا، نماد دیکتاتوری شده بود، روزگاری بهعنوان رهبری آزادیخواه و ناسیونالیست، شناخته میشد! اما رابرت موگابه نتوانست در همان مسیری قدم بردارد که رفیق دوران مبارزات او یعنی نلسون ماندلا رفته بود.
موگابه همین چند وقت پیش، در تهران آفتابی شد و در مراسم تحلیف ریاست جمهوری شرکت کرد؛ خیلیها بهدليل حضورش در ایران، انتقاد کردند اما به هر حال او قدیمی ترین رییس جمهور دنیاست!
حالا پس از 30 سال، ارتش زیمبابوه توانسته، میز و صندلی او را تصاحب کند و آقای رییسجمهور را بهصورت خیلی دوستانه و آرام در بازداشت نگهداری کند. او آنقدر پیر و فرتوت است که نیازی به زندان ندارد و حتی حبس خانگی او نیز خنده دار به نظر می رسد. موگابه، علاوه بر پیرترین، بیخطرترین رهبر دنیا نيز محسوب می شود!
درباره رابرت موگابه
رابرت گابریل کاریگامومبه موگابه در یکم اسفند 1302 در کوتاما به دنیا آمده است.
او از نظر ایدئولوژیک، یک ملیگرای آفریقایی و یک سوسیالیست است که از سال ۱۹۷۵ اتحادیه ملی آفریقایی زیمبابوه-جبهه میهنی (زانو-پیاف) را رهبری کرده است.
موگابه در سوم آگوست ۲۰۱۳ در انتخابات ریاستجمهوری با ۶۱ درصد آرا پیروز و برای هفتمین بار رییسجمهور زیمبابوه شد؛ در این دوره مورگان چانگیرای، نخستوزیر زیمبابوه و رهبر حزب جنبش، برای تغییر دموکراتیک که رقیب اصلی موگابه به شمار میرفت، نزدیک به ۳۴ درصد آرا را کسب کرد. وی در سال ۲۰۱۵ بهعنوان رییس اتحادیه آفریقا برگزیده شد. موگابه ۹۳ سال دارد و دیروز پس از 37 سال «بودن در قدرت» توسط ارتش، بازداشت خانگي شد. خبر بركنارياو از قدرت، توسط دولت اعلام شد.
وی در سال ۱۹۶۱ میلادی با «سالی هیفران» ازدواج کرد. خانواده سالی متعلق به «جنبشملیگرایان غنا» بودند.
زن اول او، بانوی اول سالی هیفران، در ۱۹۹۲ براثر نارسایی کلیه ازدنيا رفت.تنها پسر آنها نيزدر ۱۹۶۶، وقتی موگابه در زندان بود، درگذشت. برخی منتقدان میگویند موگابه پس از مرگ او،زیمبابوه را در مسیر قهقرایی پیش برد.موگابه در ۱۷ آگوست ۱۹۹۶ با منشی سابقش، گریس ماروفو، که ۴۱ سال از خودش جوانتر بود و از اوپیش ازاین دو فرزند داشت، ازدواج کرد. او زمانی باردار شد که موگابه هنوز در ازدواج با زن اولش سالی و خودش نيز در ازدواج با مرد دیگری بود که اکنون در چین دیپلمات است.
موگابه و گریس در یک مدرسه مسیونری کاتولیک بهشیوه کاتولیک ازدواج کردند. نلسون ماندلا و همچنين دو فرزند موگابه از گریس، از جمله ميهمانان بودند.
دلیل برکناری موگابه از قدرت
به نظر می رسد اصلی ترین دلیل برکناری رابرت موگابه، تکراری شدن حضور در سطح اول سیاست در زیمبابوه باشد. او 37 سال در رأس قدرت حضور داشته و اینک هم چهرهاش و هم سیاستهایش برای مردم این کشور، تکراری شده است. نفس کشیدن در کشوری که 37 سال با یک روش و سیاست اداره شده، برای هر کسی سخت است! حال شاید ارتش به کمک مردم آمده تا زیمبابوه را وارد دوران جدیدي کند! البته یک دلیل دیگر نيز می تواند همسر موگابه، یعنی گریس ماروفو معروف به گریس گوچی باشد. زنی که در واقع، رییس جمهور اصلی این سالهای زیمبابوه به شمار می رود و قدرت را در دست دارد. او بهدليل خریدهای شخصی و سنگین از اروپا همواره به تاراج اموال و ثروت ملی متهم بوده است.
موضع گیری ارتش درباره برکناری موگابه
ژنرال سیبوسیسو مویو، سخنگوی ارتش زیمبابوه در یک پیام تلویزیونی گفت که «ارتش مایل است تصریح کند که اقدام ما به منزله در دست گرفتن دولت نیست بلکه نیروهای دفاعی در صدد آرام کردن شرایط رو به وخامت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشورمان هستند که اگر به سرعت حلو فصل نشود، میتواند به درگیری خشونتآمیز منجر شود».ژنرال سیبوسیسو گفت که رابرت موگابه، رییسجمهوری ۹۳ ساله و اعضای خانواده او در امنیت هستند.وي افزود: «ما فقط جنایتکارانی را هدف قرار میدهیم که اطراف رییس جمهوری را گرفته و مرتکب جنایت و باعث بروز مصایب اجتماعی و اقتصادی میشوند».
دیروز چهارشنبه، با وجود اظهارات سخنگوی ارتش، گزارشهای خبری حاکی از آن بود که از بخشهایی از هراره، پایتخت زيمبابوه، بهخصوص محلههای مرفهنشین، صدای انفجار و تیراندازی به گوش میرسد.
طبق آخرین گزارشها، نیروهای ارتش زیمبابوه در خیابانهای هراره، پایتخت این کشور مستقر شده بودند. خبرگزاری رویترز نيز گزارش داد که نظامیان زیمبابوه، منطقهای راکه مقامات دولتی زندگی میکنند، با زرهپوش محاصره کردهاند.
روز چهارشنبه همزمان با مسدود شدن مسیرهای منتهی به ساختمان پارلمان و دادگاه ها در هراره، ساکنان این شهر در مقابل بانکها برای دریافت پول نقد، صف کشیدند.
موج دستگیريها با تکذیب کودتای ارتش!
ارتش زیمبابوه هر چند از به دستگیری قدرت در این کشور آفریقایی سخن میگوید اما همزمان وقوع کودتا را تکذیب میکند. بنا به اعلام ارتش، هدف ماموریت کنونی، حذف «مجرمان» نزدیک به رابرت موگابه است.
همچنین نیروهای ارتش پس از وارد شدن به مقر رادیو تلویزیون دولتی زیمبابوه در هراره، به کارکنان دستور دادند محل را ترک کنند.یک منبع دولتی نيز اعلام کرد ارتش ایگناسیو چومبو، وزیر دارایی را بازداشت کرده است . چومبو یکی از اعضای ارشد جناح موسوم به جی 40 در حزب حاکم زانو- پی اف به شمار می رود که ریاست آن را گریس، همسر موگابه بر عهده دارد که برای جانشینی موگابه تلاش می کند.جنبش مخالف دولت تغییر دموکراتیک در زیمبابوه، امروز چهارشنبه خواستار بازگشت مسالمت آمیز دموکراسی مبتنی بر قانون اساسی پس از کودتای نظامی سه شنبه شب بر ضد رابرت موگابه، رییسجمهور 93 ساله در کشور شد. دیروز، آمریکا و انگلیس به شهروندان خود در هراره توصیه کردهاند به علت بی ثباتی سیاسی، در مکان های شلوغ حضور پیدا نکنند و در خانهها بمانند.
جانشین احتمالی موگابه
گزینه اصلی جانشینی موگابه، منانگاگوا، معاون ريیسجمهوری بود که از کار برکنار شد و از زیمبابوه گریخت. ارتش از منانگاگوا حمایت میکند.
حزب حاکم ژنرال چیوانگا، فرمانده ارتش را به خیانت متهم کرده بود.
واکنش چین به تحولات در زیمبابوه
چین که بزرگترین شریک تجاری زیمبابوه محسوب می شود، دیروز اعلام کرد که اوضاع این کشور را از نزدیک زیر نظر دارد و امیدوار است که «طرف های ذینفع» اختلافات خود را به شکلی مسالمتآمیز حل و فصل کنند.