به گزارش دارایان به نقل از روابط عمومی بانک مرکزی؛ بر اساس محاسبات مقدماتي اداره حسابهاي اقتصادي اين بانک، توليد ناخالص داخلي به قيمت پايه (به قيمتهاي ثابت سال 1395) در سه ماهه دوم سال 1402 به رقم 4318.0 هزار ميليارد ريال رسيد که نسبت به سه ماهه دوم سال 1401، رشد 3.6 درصدي را نشان ميدهد. همچنين رشد اقتصادي بدون نفت طي دوره مذکور معادل 2.4 درصد بوده است.
اهم تحولات رشد اقتصادي
بررسي وضعيت سرمايهگذاري در بخشهاي مختلف اقتصادي (به قيمتهاي ثابت سال 1395) مبين آن است که در سه ماهه دوم سال 1402 "تشکيل سرمايه ثابت ناخالص" از رشد 6.4 درصدي نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار گرديده است؛ به طوري که در دوره مزبور، رشد تشکيل سرمايه ثابت ناخالص در دو زيربخش اصلي "ماشينآلات" و "ساختمان" به ترتيب معادل 11.8 و 3.4 درصد بوده است.
خاطر نشان ميگردد رشد تشکيل سرمايه ثابت ناخالص در سهماهه دوم سال 1401 معادل 6.6 درصد و در دو زيربخش اصلي "ماشينآلات" و "ساختمان" به ترتيب 11.8 و 3.9 درصد بوده است.
در مجموع عملکرد توليد ناخالص داخلي کشور به قيمت پايه در ششماهه اول سال 1402 "با احتساب نفت" و "بدون احتساب نفت" به قيمتهاي ثابت سال 1395 به ترتيب به 8110.7 و 7355.4 هزار ميليارد ريال رسيد که نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتيب با افزايش 4.7 و 3.6 درصدي همراه بوده است. تحقق رشد اقتصادي مثبت در فصول اول و دوم سالجاري و در امتداد رشد اقتصادي مثبت کليه فصول سال 1401 حکايت از تداوم رشد قابل قبول فعاليتهاي اقتصادي در کشور دارد.
تحقق رشد مثبت ارزش افزوده در تمامي گروههاي اصلي در سه ماهه دوم سال 1402
بررسي عملکرد رشد اقتصادي بر حسب گروه فعاليتهاي اقتصادي (به قيمتهاي ثابت سال 1395) نشان ميدهد، رشد توليد ناخالص داخلي در سه ماهه دوم سال 1402 حاصل تحقق رشد مثبت ارزش افزوده در تمامي گروههاي اصلي بوده است. لازم به توضيح است در دوره مزبور، رشد محقق شده گروههاي "نفت و گاز"، "صنايع و معادن"، "خدمات" و "کشاورزي، جنگلداري و ماهيگيري" نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتيب معادل 17.8، 3.7، 2.7 و 0.1 درصد ميباشد.
بررسي توليد ناخالص داخلي برحسب اقلام هزينه نهايي (به قيمتهاي ثابت سال 1395) در سه ماهه دوم سال 1402 نشان ميدهد، "هزينههاي مصرف نهايي بخش خصوصي" و "تشکيل سرمايه ثابت ناخالص" به ترتيب از نرخهاي رشد 4.4 و 6.4 درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار بودهاند. در اين فصل "هزينههاي مصرف نهايي بخش دولتي" نسبت به فصل مشابه سال 1401 کاهش 3.0 درصدي را تجربه نموده است. در اين دوره رشد تشکيل سرمايه ثابت ناخالص به تفکيک "ماشين آلات" و "ساختمان" به ترتيب معادل 11.8 و 3.4 درصد بوده است.
مولفههاي رشد اقتصادي در ششماهه اول سال 1402
بررسي عملکرد رشد اقتصادي بر حسب گروه فعاليتهاي اقتصادي در ششماهه اول سال 1402 نشان ميدهد، رشد ارزش افزوده گروههاي "خدمات"، "نفت و گاز"، "صنايع و معادن" و "کشاورزي، جنگلداري و ماهيگيري" نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتيب معادل 4.2، 17.1، 3.8 و 0.7 درصد بود که به ترتيب از سهمي معادل 2.3، 1.4، 0.9، و 0.1 واحد درصد در رشد اقتصادي ششماهه اول سال 1402 برخوردار بودهاند.
در دوره مزبور ارزش افزوده بخش "صنعت" به قيمتهاي ثابت سال 1395 از افزايش 4.0 درصدي نسبت به ششماهه اول سال 1401 برخوردار بود؛ به طور مشخص در اين بخش رشد شاخص توليد کارگاههاي بزرگ صنعتي 100 نفر کارکن و بيشتر - با اختصاص سهم حدود 70 درصد از ارزش افزوده بخش صنعت- نسبت به ششماهه اول سال 1401 معادل 3.5 درصد بود. بررسي عملکرد رشد شاخص مزبور به تفکيک رشته فعاليتهاي صنعتي (بر حسب کدهاي ISIC دو رقمي) نشان ميدهد که در ششماهه اول سال 1402 از مجموع 24 گروه اصلي، 18 گروه (با ضريب اهميت 66.5 درصدي از شاخص کل) از رشد مثبت توليد برخوردار بودهاند؛ از جمله صنايعي که بيشترين سهم را در رشد محقق شده اين دوره داشتهاند ميتوان به "صنايع توليد فلزات اساسي"، "صنايع توليد وسايل نقليه موتوري، تريلر و نيمتريلر"، "صنايع توليد محصولات کاني غيرفلزي" و "صنايع توليد مواد غذايي" اشاره نمود.
رشد 4.5 درصدی "تشکيل سرمايه ثابت ناخالص" در ششماهه اول سال 1402
بررسي توليد ناخالص داخلي برحسب اقلام هزينه نهايي در ششماهه اول سال 1402 نشان ميدهد، "هزينههاي مصرف نهايي بخش خصوصي"، "تشکيل سرمايه ثابت ناخالص" و "هزينههاي مصرف نهايي بخش دولتي" به قيمتهاي ثابت سال 1395 به ترتيب از نرخرشد 5.9، 4.5 و 0.9 درصدي نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار بودهاند.
رشد محقق شده "تشکيل سرمايه ثابت ناخالص" در دوره مزبور عمدتاً متاثر از رشد تشکيل سرمايه ثابت ناخالص در دو زيربخش "ماشينآلات" و "ساختمان" به ترتيب معادل 7.6 و 2.7 درصد بوده است. لازم به ذکر است که رشد تشکيل سرمايه ثابت ناخالص (به قيمتهاي ثابت سال 1395) در بخش "ماشين آلات" در فصول اول و دوم سال جاري به ترتيب معادل 2.1 و 11.8 درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل تحقق يافته است.
منبع:بانک مرکزی